Choć szkoła nie zawsze kojarzy nam się pozytywnie, to są takie inicjatywy, które zasługują na uwagę naszą i naszych dzieci. Takie, które w inspirujący i kreatywny sposób pozwalają na indywidualne rozwijanie pasji i naukę przydatnych umiejętności i samodzielnych zachowań poprzez praktyczne zajęcia. Takie, które dodatkowo pozwalają na aktywny wypoczynek w kontrze do wszechobecnych komputerów i smartfonów. Takim pomysłem są zielone szkoły. Co to zielona szkoła, jakie jest jej znaczenie i czy warto przekonać dziecko do udziału w takim wyjeździe?
[toc]
Zielona szkoła – definicja i znaczenie
Zielona szkoła to forma zajęć pozalekcyjnych w formie wyjazdu. Cechą charakterystyczną zielonej szkoły jest wybór miejsca o wysokich walorach przyrodniczych. Mogą więc być to ośrodki usytuowane w lesie, nad jeziorem czy na wsi, w połączeniu np. z agroturystyką. Dlatego tak popularnymi kierunkami zielonej szkoły są Mazury czy Kaszuby. Gdzie jeszcze można wyjechać na zieloną szkołę? Wybrać można także góry, morze a nawet zagranicę. Jednakże w tym ostatnim wypadku taki wyjazd trwać będzie zapewne nieco dłużej.
Ile dni trwa zielona szkoła i kto ją organizuje?
Ile trwa zielona szkoła? Jest to zazwyczaj kilka dni, także z tego powodu, że zielone szkoły często organizowane są przez szkoły. Te mogą organizować wyjazdy jedynie w czasie trwania roku szkolnego. Aby nie powodować zbyt dużych zaległości, oferują uczniom możliwość uczestnictwa w kilkudniowym wyjeździe. Kto jeszcze organizuje zielone szkoły? W okresie letnim może być to firma lub osoba posiadająca odpowiednie uprawnienia – w tym wypadku uprawnienia organizatora turystycznego. Jeśli wybieramy taką formę zielonej szkoły dla naszego dziecka, pamiętajmy o wykupieniu ubezpieczenia turystycznego. Ofert wyjazdów na zieloną szkołę jest wiele, w zależności od daty, miejsca, grupy docelowej (dzieci młodsze lub starsze) czy profilu zajęciowego.
Zielona szkoła – czy warto?
Dlaczego jednak warto, aby dziecko wzięło udział w zielonej szkole? Cele takiego wyjazdu są niezwykle zróżnicowane. Elżbieta Marek w swoim artykule “Zajęcia pozalekcyjne jako forma rozwijania zainteresowań dzieci w czasie wolnym” zwraca uwagę na podstawowe cele wszelkich zajęć pozalekcyjnych. Są to:
- rozbudzanie w dzieciach i rozwijanie różnorodnych zainteresowań;
- nauka samodzielności i ról społecznych, na przykład poprzez pracę zespołową;
- aktywny odpoczynek i czynne spędzanie czasu wolnego;
- nauka gospodarowania czasem i korzystnego wykorzystywania go – nauka określonego sposobu spędzania czasu wolnego;
- praktyczne wykorzystywanie szkolnej teorii;
- integracja rówieśnicza.
Cele zielonej szkoły realizowane są na wielu poziomach. Ważne są zarówno same zajęcia, jak i czas “pomiędzy nimi”, który dziecko może dowolnie wykorzystać. To także nauka podejmowania samodzielnych decyzji, odpowiadania za siebie i swoją grupę.
Warto także pochylić się nad charakterystycznym, choć nie zawsze w tym samym stopniu obecnym elementem zielonej szkoły – spędzaniem czasu na świeżym powietrzu w otoczeniu przyrody. W czasach, gdy dzieci w wieku 5-16 lat potrafią spędzać przed ekranami – telewizora, komputera, smartfona i tabletu – nawet ponad 6 godzin dziennie [źródło], bliższy kontakt z naturą i nauka zupełnie nowej formy spędzania czasu wolnego, są dla dziecka niezwykle ważne. Może ono następnie przenosić poznane podczas zielonej szkoły formy aktywnego odpoczynku do codziennego życia.
O tym, jak wygląda zielona szkoła, piszemy szczegółowo w tekście “Jak wygląda zielona szkoła?”.
Co jeszcze warto wiedzieć o zielonej szkole?
Nie wiesz ile kosztuje zielona szkoła albo ilu opiekunów powinno być obecnych na takim wyjeździe? Oto najczęściej zadawane pytania na temat zielonych szkół i nasze odpowiedzi.
Koszt zielonej szkoły
To, ile kosztuje zielona szkoła, zależy od kilku czynników. Kilkudniowe wyjazdy organizowane przez szkoły nie są zazwyczaj zbyt drogie, aby umożliwić udział w nich każdemu uczniowi. Cena zielonej szkoły ustalana jest zazwyczaj ze wszystkimi rodzicami. Im zielona szkoła trwa dłużej, tym koszt będzie wyższy. Wpływ na cenę mają także miejsce (droższe są wyjazdy zagraniczne) oraz rodzaj zajęć (na przykład wymagające specjalistycznego sprzętu czy udziału wysokiej klasy animatorów).
Zielona szkoła – czy jest obowiązkowa?
Nie – zielona szkoła jest formą zajęć pozalekcyjnych, a jedną z podstaw takiej aktywności, jest dobrowolność udziału. To dziecko decyduje czy i jaka oferta go zainteresuje. Dlatego warto wybierać rodzaj zielonej szkoły zgodny z indywidualnymi zainteresowaniami i pasjami ucznia. Może być to zielona szkoła skupiona na konkretnej dyscyplinie sportowej, ekologiczna zielona szkoła związana z poznawaniem przyrody albo zielona szkoła wypełniona zajęciami artystycznymi.
Od jakiego wieku na zieloną szkołę?
Od jakiego wieku dzieci mogą jeździć na zielone szkoły – i czy jedynie dzieci? Zielone szkoły najpopularniejsze są wśród uczniów początkowych klas szkół podstawowych. Przede wszystkim dlatego, że w wieku 7-9 lat dziecko jest już w miarę samodzielne – potrafi samo się wykąpać, ubrać czy przygotować sobie nieskomplikowany posiłek. Z drugiej strony dzieci w tym wieku wykazują się zazwyczaj sporą potrzebą ruchu. Na tę potrzebę odpowiadają liczne aktywności przeprowadzane na zewnątrz podczas zielonej szkoły. Dlatego tak popularne są zielony szkoły dla klas 1-3. Jednakże jeśli szukamy zielonej szkoły dla przedszkolaków, z pewnością znajdziemy jakąś ofertę. To samo można powiedzieć o zielonej szkole dla licealistów. Ważne, aby mieć pewność, że nasze dziecko jest w stanie poradzić sobie z niektórymi obowiązkami, ale także kilkudniową rozłąką z rodzicem. Jeśli masz wątpliwości, przeczytaj nasz tekst o tym, jak przygotować swoje dziecko na zieloną szkołę.
Zielona szkoła a wycieczka szkolna
Czy zielona szkoła jest wycieczką szkolną? Nie do końca. Po pierwsze, wcale nie musi być organizowana przez szkołę. Po drugie, ma ściśle określony charakter. Zamiast zwiedzania, plan zielonej szkoły skupia się na aktywnym wypoczynku, najlepiej połączonym z poznawaniem przyrody. Zielona szkoła nie jest także odpoczynkiem od nauki, ale realizowaniem zadań szkolnych w innej formie [a tutaj ciekawe rozwinięcie tematu].
Zielona szkoła a kolonie
Zielona szkoła i kolonie to dwa popularne programy dla dzieci, które oferują różnorodne aktywności i atrakcje. Jednak istnieją pewne różnice między nimi. Zielona szkoła, jak sama nazwa wskazuje, odnosi się głównie do programów edukacyjnych prowadzonych w terenie, takich jak wycieczki do lasu, parku czy gospodarstwa ekologicznego. Jej głównym celem jest promowanie zdrowego stylu życia, poszanowania natury i edukacji ekologicznej. Kolonie z kolei skupiają się na zapewnieniu dobrej zabawy i organizacji czasu wolnego dla dzieci.
Podczas kolonii dzieci mają szereg atrakcji do wyboru: od zajęć sportowych, poprzez warsztaty artystyczne, po różne gry i konkursy. W zależności od profilu kolonii, dzieci mogą brać udział w różnych programach, takich jak zdobywanie umiejętności survivalowych czy nauka żeglowania. Wybór pomiędzy zieloną szkołą a koloniami zależy od preferencji rodziców i celów, jakie chcą osiągnąć dla swojego dziecka.
Zielona szkoła – ilu opiekunów?
Pod opieką jednego dorosłego (np. nauczyciela) nie może znajdować się więcej, niż dwadzieścioro uczestników zielonej szkoły. Oczywiście im większa liczba opiekunów i animatorów, tym lepiej. Pozwala to na realizowanie zajęć w mniejszych grupach i znacznie podnosi poziom bezpieczeństwa.
Więcej można znaleźć tutaj:
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 21 stycznia 1997 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania, § 3 ust. 2, dostęp online tutaj.
Jaka jest rola wychowawcy?
Wychowawca klasy odgrywa zasadniczą rolę podczas zielonej szkoły. To on pełni funkcję instruktora, który odpowiada za przeprowadzenie różnorodnych zajęć edukacyjnych i sportowych. Ponadto, jest odpowiedzialny za przetwarzanie danych osobowych uczniów i dbanie o ich bezpieczeństwo podczas wyjazdu.
Wychowawca klasowy pełni również rolę organizatora wyjazdu, koordynując wszystkie aspekty związane z planowaniem i realizacją programu. Jest on odpowiedzialny za zapewnienie odpowiedniego zakwaterowania oraz zorganizowanie wyżywienia uczniów. Ponadto, wychowawca klasy pełni funkcję opiekuna i doradcy dla uczniów w trakcie zielonej szkoły, wspierając ich rozwój emocjonalny i społeczny. Dzięki swojej roli, wychowawca klasy tworzy przyjazny i bezpieczny środowisko, które sprzyja nauce i integracji uczniów.
Gdzie warto jechać na zieloną szkołę?
W Polsce istnieje wiele miejsc wartych uwagi jako potencjalne destynacje dla zielonych szkół. Jednym z takich miejsc są zielone szkoły nad morzem. Tego rodzaju placówki edukacyjne często znajdują się w atrakcyjnych nadmorskich miejscowościach, takich jak Sopot, Jurata czy Kołobrzeg. Dzięki temu młodzi uczniowie mogą nie tylko cieszyć się bliskością plaży i morza, ale również uczestniczyć w edukacyjnych zajęciach związanych z ekologią morskiego ekosystemu.
Innym ciekawym rozwiązaniem są zielone szkoły w górach. Popularne destynacje takie jak Zakopane czy Karpacz oferują wiele atrakcji w postaci górskich wędrówek, skoków na nartach czy zjazdów na sankach. W takich miejscach uczniowie mogą zapoznać się z unikalnymi ekosystemami tatrzańskiego czy Karkonoskiego Parku Narodowego oraz utrwalić wiedzę z zakresu ochrony przyrody i ekologii.
Kolejnym interesującym wyborem są zielone szkoły na wsi. Dzięki temu uczniowie mają możliwość obcowania z przyrodą, pracować na świeżym powietrzu i uczestniczyć w zajęciach z zakresu rolnictwa czy ekologii. Możliwość kontaktu z różnorodnymi zwierzętami oraz nauka o tym, jak prowadzić zrównoważone gospodarstwo rolne, stanowi cenną lekcję edukacji ekologicznej.
Ostatnim wariantem są zielone szkoły w specjalnie przygotowanych do tego ośrodkach. Te placówki oferują pełne zaplecze edukacyjne, takie jak sale lekcyjne specjalnie przystosowane do prowadzenia lekcji przyrodniczych, laboratoria i pracownie naukowe. Dzięki temu uczniowie mogą realizować program nauczania z zakresu ekologii i ochrony środowiska w perfekcyjnie dostosowanych warunkach.
Oferty zielonej szkoły
Jeśli w Twojej szkole zielona szkoła nie jest organizowana, warto zapytać o taką możliwość dyrekcję bądź wychowawcę/wychowawczynię. Dostępnych jest także wiele ofert zielonej szkoły realizowanych przez inne podmioty. Pamiętajmy jednak, aby przed wyborem konkretnej, dokładnie sprawdzić organizatorów i opinie rodziców. Zielona szkoła to nie tylko nauka poprzez zabawę i możliwość nauki spędzania wolnego czasu na świeżym powietrzu w otoczeniu przyrody. To także krok w stronę większej samodzielności dziecka, integracji z rówieśnikami i wielka przygoda dla dziecka w każdym wieku.